۳۱-۰۲-۹۵، ۰۸:۱۳ ب.ظ
برخی از تکنیک های مداحی
1ـ تسلط بر سبک و محتوا
بايد توجه داشته باشيد كه پختگي و تسلط در خواندن بسيار مهم است، لذا بايد روي سبك و محتوا آنقدر تسلط داشته باشيد كه جا افتادگي در كلامتان مشاهده شود. به عبارت ديگر سبك و محتوا بايد برايتان ملكه شده باشد و آن زمان است كه مي توانيد به ارائه مؤثر آن بپردازيد.
2ـ اصالت محتوا
دقت كنيد كه محتوا فداي صوت نشود. يعني آنقدر به صوت و لحن نپردازيد كه محتوا جلوه نكند و توجه مستمع فقط به سوي لحن زيبا باشد.
3ـ سخن گفتن ما بين خواندن
سخن گفتن ما بين خواندن خوب است، البته توجه داشته باشيد كه در مجالسي كه علما و بزرگان حضور دارند كمتر سخن بگوييد و از نصيحت بپرهيزيد و حتي كمتر روضه بخوانيد.
4ـ نواي سبک
بايد سعي كنيد نواي هر سبك را ياد بگيريد و در ذهنتان ملكه كنيد، زيرا مشخصه¬اي كه باعث اختلاف سبكها مي¬شود نواي آنهاست. چرا كه تحريرها در سبكهاي مختلف يكسان است و اگر نواي سبكي براي شما ملكه نشده باشد، امكان دارد با خواندن مداح قبل از شما برايتان حالتي ذهني ايجاد شود و نتوانيدسبك مورد نظرتان راپياده كنيد و به ناچار نواي سبكي را بخوانيد كه مداح قبلي پياده كرده است.
5ـ تکرار
يكي از مباحث مجلس داري بحث تكرار است كه خود جزء صنايع لفظي بديع در ادبيات است.
انواع تكرار
الف) تكرار كلمه.
ب) تكرار جمله.
ج) تكرار مصراع.
د) تكرار بيت.
ه) تكرار كل خواندن.
علل و مواردي كه از تكرار استفاده مي شود عبارتند از:
• براي حساسيت بخشي.
• زيبايي مطلب خوانده شده و تكميل لذت مستمع.
• جايي كه مي¬خواهيد اوج بگيريد، يك بار مطلبي را بخوانيد تا مستمع سابقه ذهني پيدا كند و سپس تكرار كنيد و هنر نمايي صوتي را انجام دهيد.
• درخواندن تصنيفهاي آوازي توسط استادان آواز يك بار كل مطلب را با سبك تكرار مي¬كنند.
• در بعضي سرودها و شورها ، يک بار سبک با طمأنينه ارائه مي شود و در دفعه دوم کل سبک با شور و هيجاني مثال زدني تکرار مي شود.
6ـ نشاط در خواندن
در برنامه هاي هفتگي که مناسبت خاصي نيست لزومي ندارد كه هر سبكي را كه مي¬خوانيد محزون باشد، بلكه گاهي اگر سبك نشاط بخش باشد بهتر است. مخصوصا در شبهايي كه مناسب وفات و حزني وجود ندارد، بهتر است در مجلس با نشاط و هيجان بخوانيد و يا لااقل قسمت كمي از خواندن خود را به سبكهاي با نشاط و حماسي اختصاص دهيد.
7ـ سبکهاي ريتم دار
به دوستاني كه به تازگي در عالم مداحي قدم نهاده اند توصيه مي¬كنيم كه از سبكهايي استفاده كنند كه داراي ريتم و ضرب خاصي هستند و اصطلاحا به آنها زمزمه مي گويند، زيرا تجربه نشان داده است كه هم يادگيري اين سبكها آسانتر است و هم در مجالس بسيار مؤثرند. اصولا با اين سبكها از اشعاري استفاده مي¬شود كه به اصطلاح داراي وزن دوري هستند.
مانند:
گفتم شبي به مهدي، از تو نگـاه خواهم گفتا كه من هم از تو، ترك گناه خواهم
8ـ تند خواني
اگر ذاتا تند صحبت مي كنيد و اين در خواندن شما اثر گذاشته و تند مي خوانيد ، براي رفع آن بهتر است كه در تمرين هايتان شمرده تر و آهسته تر از حد متعارف بخوانيد تا به حد تعادل برسيد
1ـ تسلط بر سبک و محتوا
بايد توجه داشته باشيد كه پختگي و تسلط در خواندن بسيار مهم است، لذا بايد روي سبك و محتوا آنقدر تسلط داشته باشيد كه جا افتادگي در كلامتان مشاهده شود. به عبارت ديگر سبك و محتوا بايد برايتان ملكه شده باشد و آن زمان است كه مي توانيد به ارائه مؤثر آن بپردازيد.
2ـ اصالت محتوا
دقت كنيد كه محتوا فداي صوت نشود. يعني آنقدر به صوت و لحن نپردازيد كه محتوا جلوه نكند و توجه مستمع فقط به سوي لحن زيبا باشد.
3ـ سخن گفتن ما بين خواندن
سخن گفتن ما بين خواندن خوب است، البته توجه داشته باشيد كه در مجالسي كه علما و بزرگان حضور دارند كمتر سخن بگوييد و از نصيحت بپرهيزيد و حتي كمتر روضه بخوانيد.
4ـ نواي سبک
بايد سعي كنيد نواي هر سبك را ياد بگيريد و در ذهنتان ملكه كنيد، زيرا مشخصه¬اي كه باعث اختلاف سبكها مي¬شود نواي آنهاست. چرا كه تحريرها در سبكهاي مختلف يكسان است و اگر نواي سبكي براي شما ملكه نشده باشد، امكان دارد با خواندن مداح قبل از شما برايتان حالتي ذهني ايجاد شود و نتوانيدسبك مورد نظرتان راپياده كنيد و به ناچار نواي سبكي را بخوانيد كه مداح قبلي پياده كرده است.
5ـ تکرار
يكي از مباحث مجلس داري بحث تكرار است كه خود جزء صنايع لفظي بديع در ادبيات است.
انواع تكرار
الف) تكرار كلمه.
ب) تكرار جمله.
ج) تكرار مصراع.
د) تكرار بيت.
ه) تكرار كل خواندن.
علل و مواردي كه از تكرار استفاده مي شود عبارتند از:
• براي حساسيت بخشي.
• زيبايي مطلب خوانده شده و تكميل لذت مستمع.
• جايي كه مي¬خواهيد اوج بگيريد، يك بار مطلبي را بخوانيد تا مستمع سابقه ذهني پيدا كند و سپس تكرار كنيد و هنر نمايي صوتي را انجام دهيد.
• درخواندن تصنيفهاي آوازي توسط استادان آواز يك بار كل مطلب را با سبك تكرار مي¬كنند.
• در بعضي سرودها و شورها ، يک بار سبک با طمأنينه ارائه مي شود و در دفعه دوم کل سبک با شور و هيجاني مثال زدني تکرار مي شود.
6ـ نشاط در خواندن
در برنامه هاي هفتگي که مناسبت خاصي نيست لزومي ندارد كه هر سبكي را كه مي¬خوانيد محزون باشد، بلكه گاهي اگر سبك نشاط بخش باشد بهتر است. مخصوصا در شبهايي كه مناسب وفات و حزني وجود ندارد، بهتر است در مجلس با نشاط و هيجان بخوانيد و يا لااقل قسمت كمي از خواندن خود را به سبكهاي با نشاط و حماسي اختصاص دهيد.
7ـ سبکهاي ريتم دار
به دوستاني كه به تازگي در عالم مداحي قدم نهاده اند توصيه مي¬كنيم كه از سبكهايي استفاده كنند كه داراي ريتم و ضرب خاصي هستند و اصطلاحا به آنها زمزمه مي گويند، زيرا تجربه نشان داده است كه هم يادگيري اين سبكها آسانتر است و هم در مجالس بسيار مؤثرند. اصولا با اين سبكها از اشعاري استفاده مي¬شود كه به اصطلاح داراي وزن دوري هستند.
مانند:
گفتم شبي به مهدي، از تو نگـاه خواهم گفتا كه من هم از تو، ترك گناه خواهم
8ـ تند خواني
اگر ذاتا تند صحبت مي كنيد و اين در خواندن شما اثر گذاشته و تند مي خوانيد ، براي رفع آن بهتر است كه در تمرين هايتان شمرده تر و آهسته تر از حد متعارف بخوانيد تا به حد تعادل برسيد